Bağdat-Erbil arasında buzlar eriyor

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin eylülde düzenlediği bağımsızlık referandumuyla gerilen Erbil-Bağdat arasındaki ilişkiler nispeten normalleşiyor. Bağdat yönetimi, IKBY havalimanlarını uluslararası uçuşlara açtıktan sonra IKBY’nin memur maaşlarının yarısını ödemeyi kabul etti. Irak Başbakanı İbadi de Kürtçe Nevruz’u kutladı.

IRAK’ta Mayıs ayında yapılacak genel seçimler öncesinde Erbil ile Bağdat arasında buzlar erimeye başladı. Seçimlerden zaferle çıkmayı hedefleyen Irak Başbakanı Haydar el İbadi’den Erbil’e yönelik peş peşe açılım hamleleri geldi.

Aylar süren pazarlıkların ardından Bağdat yönetimi, eylül referandumu sonrasında IKBY’nin uluslararası uçuşlara kapattığı havalimanlarına yeşil ışık yaktı. Pazartesi günü aylar sonra ilk kez Erbil’e direkt uluslararası uçuş gerçekleşti. Suudi Arabistan’ın Cidde kentinden ve Dubai’den birer uçak Erbil’e sefer düzenledi. Kürtlerin büyük önem verdiği Nevruz öncesinde de Bağdat, IKBY’nin güvenlik gücü olan Peşmerge ve devlet memurlarının maaşlarının yarısını ödemeyi kabul etti. Memur maaşlarının geri kalan bölümünün ise Erbil’in kendi petrol gelirlerinden karşılamasına karar verildi.

KÜRTÇE NEVRUZ MESAJI

Referandum sonrasında IKBY liderliğinden ayrılan Mesud Barzani, Amerikan New York Times Gazetesi’ne yaptığı açıklamada yeni bir formülün bulunmuş olmasının karşılıklı fayda sağlayacağını, iki komşunun güven içinde ilerleyebileceğini söyledi. Mesud Barzani, anlaşmayla IKBY halkına yönelik ekonomik baskının azalması yolunda bir ilerlemenin sağlanmasını umduğunu kaydetti.

Bağdat’ın Kürt nüfusa yönelik diğer bir adımı ise Nevruz dolayısıyla iki günlük resmi tatil ilan etmesi oldu. Irak Başbakanı Haydar el İbadi, Bağdat’ta düzenlediği haftalık basın toplantısında Kürtçe Nevruz açıklaması da yaptı. İbadi, “Kürt vatandaşlarımızı Kürtçe tebrik etmek istiyorum. Kürtçe konuşamıyorum, ancak bunu bir ve birleşik Irak için yapıyorum. Bölünmeye geri dönmek istemiyoruz” dedi.

BİLGİ NOTU

25 Eylül’de IKBY lideri Mesut Barzani, uluslararası baskılara rağmen tek taraflı bağımsızlık referandumuna gitmişti. Irak yönetimi askeri operasyon başlatarak IKBY’nin kontrolüne geçen Kerkük ve petrol bölgelerinde kontrolü sağlamış, IKBY’nin iki havalimanını da uluslararası uçuşlara kapatmıştı.

DİĞER SORUNLAR DEVAM EDİYOR

Her ne kadar Bağdat ile Erbil arasında ilişkilerin normalleşmesi yolunda adımlar atılsa da büyük görüş ayrılıkları sürüyor. Birçok Kürt liderin bağımsızlık talebi devam ederken, petrol gelirlerinin nasıl paylaşılacağına dair anlaşmazlık da olduğu gibi duruyor. IKBY, Bağdat’dan bütçe kesintisi nedeniyle yaklaşık iki yıldır devlet memurlarına tam maaş ödemedi. Peşmerge’nin maaşı bir süredir terör örgütü DEAŞ ile mücadele çerçevesinde ABD liderliğindeki koalisyon tarafından karşılanıyor. Her ne kadar Bağdat, Erbil’e maaş ödemeleri için 268 milyon dolar aktarmayı kabul etse bile pazartesi günü memurlar yine yarım maaş aldıklarını söylüyor. Ancak mayıs seçimleri yaklaşırken İbadi yönetimi IKBY ile krizin büyümesi taraftarı değil.